Płock, jedno z najstarszych miast w Polsce, ma również bogatą historię bibliotek. Pierwsze zapiski o bibliotece w Płocku związane są z katedrą i sięgają XI wieku. Pierwszą płocką biblioteką, którą we współczesnym rozumieniu bibliotekarstwa traktujemy jako publicznie dostępną, była powstała 1 listopada 1906 r. Czytelnia Polska zlokalizowana w domu księgarza Stanisława Betleya przy ul. Królewieckiej 19. Finansowano ją ze składek społecznych, budżetu magistratu oraz opłat użytkowników.

Pierwsza w mieście Miejska Biblioteka Publiczna otwarta została 14 listopada 1937 r. w budynku przy ul. Kościuszki 3. Inicjatorem jej powołania był Inspektorat Szkolny, a prace przygotowawcze powierzono Sekcji Publicznej Miejskiej Komisji Oświaty Pozaszkolnej pod kierunkiem Marii Wasiakowej. Księgozbiór biblioteki pochodził ze zbiórki społecznej i ofiar pieniężnych zebranych przez członków sekcji i w dniu otwarcia liczył 1872 tomy, by po dwóch latach osiągnąć 4 tysiące. Twórcy biblioteki, której nadano imię Stefana Dembego mieli nadzieję, że placówka stanie się ośrodkiem kulturalno-oświatowym promieniującym, jak pisała miejscowa prasa na cały nasz gród.

Wybuch drugiej wojny światowej prawie całkowicie zniszczył zasoby zarówno tej placówki, jak też pozostałych bibliotek oświatowych w mieście. Jedyną ocalałą w Płocku była Biblioteka im. Zielińskich i to ona, zaraz po wyzwoleniu, już 12 lutego 1945 r. zaczęła udostępniać swój księgozbiór.

Wznawianie działalności bibliotek publicznych w Płocku zainicjowano 12 lutego 1946 r. Wówczas to na posiedzeniu Powiatowej Rady Narodowej podjęto decyzję o powołaniu Biblioteki Powiatowej w Płocku. Do organizacji placówki przystąpiono dopiero we wrześniu tegoż roku. Głównym zadaniem Bibliotekibyło zorganizowanie sieci bibliotek w powiecie oraz nadzór merytoryczny nad ich działalnością.

Miejską Bibliotekę Publiczną reaktywowano 21 stycznia 1948 r. w odbudowanym po zniszczeniach wojennych budynku przy ulicy Tadeusza Kościuszki 3 i w tym samym lokalu funkcjonowała ona do 1974 r. Upowszechnianie książki wspomagały tworzone w dzielnicach miasta filie biblioteczne – Filia nr 1 w dzielnicy Radziwie (1951 r.), Filia nr 2 Rogatki Warszawskie (maj 1965 r.), Filia nr 3 (1968 r.). Do 1974 r. utworzono ich w sumie cztery.

Rok 1975 przyniósł zasadnicze zmiany administracyjne. 1 lipca 1975 r. wojewoda nowo utworzonego Województwa Płockiego, na bazie powiatowych bibliotek w Płocku i Kutnie powołał Wojewódzką i Miejską Bibliotekę Publiczną, którą 1 stycznia 1978 r. przemianowano na Wojewódzką Bibliotekę Publiczną.

Od stycznia 1999 roku, w wyniku kolejnej reformy administracyjnej, Płock przestał pełnić funkcję miasta wojewódzkiego.

Organem założycielskim dla biblioteki stał się samorząd gminy Płock, który przejął instytucję 30 grudnia 1998 r. na podstawie protokołu przekazania. Zmienił się więc jej dotychczasowy zasięg działania i sama nazwa. Uchwałą Rady Miasta Płocka nr 180/X/99 z dnia 23 marca 1999 r. przyjęto dla biblioteki nazwę Książnica Płocka im. Władysława Broniewskiego, utrzymując imię patrona nadane bibliotece 9 grudnia 1997 r. przez Wojewodę Płockiego.

Obecnie w skład Książnicy Płockiej wchodzą działy pracy w gmachu głównym oraz 13 filii bibliotecznych, Biblioteka dla dzieci im. Wandy Chotomskiej i dział zbiorów audiowizualnych.

Od roku 2000 na mocy porozumienia zawartego między Zarządem Miasta Płocka a zarządem Powiatu w Płocku, Książnica Płocka sprawuje opiekę merytoryczną nad bibliotekami samorządowymi w terenie, pełniąc tym samym funkcję biblioteki powiatowej.

Biblioteka publiczna przez wiele lat nie posiadała swojego budynku a poszczególne działy pracy rozproszone były na terenie całego miasta. Po długich staraniach w 1987 r. przekazano na potrzeby biblioteki budynek przy ul. Tadeusza Kościuszki 6, który biblioteka faktycznie przejęła w 1989 r. Uroczyste otwarcie dla czytelników miało miejsce 15 stycznia 1990 r. Gmach ten powstał w 1902 r. na potrzeby Towarzystwa Kredytowego Ziemskiego, jest jednym z ciekawszych i okazalszych w mieście.

Książnica Płocka, kontynuatorka Miejskiej Biblioteki Publicznej, jest jego jedenastym użytkownikiem i tu, w roku 2002 obchodziła dwa jubileusze: 65-lecie istnienia i 100-lecie wybudowania dzisiejszej siedziby.

Dziś śmiało można powiedzieć, że Książnica Płocka stała się nieodłącznym i wyjątkowo istotnym elementem krajobrazu kulturalnego miasta, promieniując – jak chciano u jej zarania – na cały nasz gród