20 listopada 1910 roku zmarł LEW TOŁSTOJ (ur. w 1828 r.), rosyjski pisarz i myśliciel.
Urodził się w arystokratycznej rodzinie, w majątku w Jasnej Polanie. I choć często Jasną Polanę opuszczał – wyjeżdżał m.in. do Moskwy i Petersburga, dużo podróżował po Europie, zawsze do rodzinnego majątku powracał. Studiował orientalistykę, potem prawo, ale studiów nigdy nie ukończył. W roku 1851 wstąpił do wojska. Brał udział w walkach na Kaukazie i w wojnie krymskiej. Będąc w armii napisał swoją debiutancką powieść “Dzieciństwo”, ciepło przyjętą przez czytelników co skłoniło go do napisania kolejnych części autobiografii: “Wiek chłopięcy” i “Młodość”. Swoje doświadczenia wojenne opisał zaś w “Opowiadaniach sewastopolskich”, gdzie pokazał kontrast pomiędzy bohaterstwem zwykłych żołnierzy, a fałszywym heroizmem ich dowódców.
W 1859 roku w Jasnej Polanie zakłada szkołę ludową. Nowa pasja, nauczanie wiejskich dzieci, pochłania go bez reszty. Pisze elementarz, opracowuje gramatykę oraz czytanki, wydaje pismo pedagogiczne „Jasnaja Polana”.
W roku 1862, Tołstoj żeni się z Sonią Bers, która w ciągu piętnastu lat rodzi mu trzynaścioro dzieci. Porzuca nauczanie i poświęca się rodzinie.
W latach 1865-69 powstaje ogromne dzieło, przełomowe nie tylko w karierze pisarskiej Tołstoja, lecz także w całej historii literatury europejskiej – “Wojna i pokój”. Osadzona w czasach wojen napoleońskich historia pięciu arystokratycznych rodzin, w której mamy okazję poznać szerokie spektrum najróżniejszych postaci w chwilach szczęścia jak i smutku i upokorzenia.
W 1873 roku powstaje kolejna wielka powieść Tołstoja, “Anna Karenina” – portret kobiety walczącej o prawo do szczęścia.
Po napisaniu “Anny Kareniny” pisarz popada w depresję i potępia wszystkie swoje dotychczasowe dzieła, a po nieudanej próbie samobójczej zmienia swoje dotychczasowe życie. Głosi ideę ciągłego doskonalenia moralnego jednostki i nieprzeciwstawianie się złu przemocą. Jego religijno-społeczno-etyczna koncepcja zyskuje wielu zwolenników, nie tylko w kraju ale i za granica, gotowych ogłosić pisarza prorokiem. Poglądy społeczno-filozoficzne Tołstoja określa się czasem mianem “chrześcijańskiego anarchizmu”. Tołstoj lubił podkreślać solidarność z prostym rosyjskim ludem – wyrzekł się dóbr materialnych, nosił ubogi chłopski strój, szył sobie buty, rąbał drzewo.
W wieku osiemdziesięciu dwóch lat opuszcza dom zostawiając list, w którym pisze iż “porzuca ziemskie życie by dopełnić swych dni w pokoju i samotności”. Wyczerpany i chory umiera w drodze, na stacji kolejowej Astapowo. Zostaje pochowany w rodzinnym majątku w Jasnej Polanie.
/zdjęcie z serwisu: www.tostoy.ru/
Pamiętniki Zofii Tołstoj
Żona Lwa Tołstoja o życiu w cieniu wielkiego pisarza, z którym przeżyła 48 lat.
oraz Lew Tołstoj. Ucieczka z raju Pawła Basińskiego
„To szczegółowa kronika życia Tołstoja, udokumentowana i zbadana pod każdym kątem. To nie tylko opowieść o jego dziwnej śmierci, ale biografia w pełnym tego słowa znaczeniu, w której szczególny moment z życia Tołstoja – ucieczka z domu – jest punktem wyjścia do serii retrospekcji. Pokazuje wiele aspektów z życia Tołstoja: jego stosunek do instytucji Cerkwi, relacje z osobami z najbliższego otoczenia, służbą i częstymi gośćmi, ze znajomymi z ostatnich lat życia. Bada także kwestie finansowe czy historię jego małżeństwa… Autor dobrze czuje Tołstoja, jego interpretacja materiałów źródłowych jest pogłębiona i wiarygodna” – Lew Danilkin, „Afisza” [źródło: marginesy.com.pl]
Książka uhonorowana prestiżową nagrodą dla literatury rosyjskiej – Bolszaja Kniga